De bibliotheek van Jewel Heart heeft drie planken met biografieën van de Boeddha, bodhisattva’s, Tibetaanse meesters en andere opvallende beoefenaars. Zeker de moeite waard om eens doorheen te browsen. Hier een introductie om de leeslust aan te wakkeren.
Boeddhistische studie, meditatie en verhalen
Het boeddhisme zoals dat in het Westen wordt beoefend is een traditie van op de eerste plaats meditatie en kennis. Zo is het ook bij Jewel Heart: de meeste groepen zijn studie- en meditatiegroepen. Daarmee lijkt het boeddhisme op het eerste gezicht tegenovergesteld aan de joods-christelijke traditie. Deze is namelijk vooral gebaseerd op een boek van verhalen: de Bijbel.
Voor boeddhisten in Aziatische landen met een lange boeddhistische traditie ligt dat anders. Daar leeft men met de zogenaamde jataka’s. Jataka’s zijn de levensverhalen van eerdere reïncarnaties van Boeddha Shakyamuni. De Dalai Lama draagt elk jaar met Losar, het Tibetaans Nieuwjaar, ten overstaande van een enthousiaste menigte, een van de jataka’s voor. De toehoorders genieten van de plot. Maar ze raken vooral ook geïnspireerd door de kwaliteiten van de Boeddha die in het verhaal naar voren komen, zoals vrijgevigheid, ethische zelfdiscipline, geduld, compassie, wijsheid.
Marpa
Aanrader: biografieën van de meesters
Daarnaast zijn de biografieën van grote meesters populair. Klassiek zijn bijvoorbeeld de biografieën van Marpa en Milarepa, die allebei in de bibliotheek van Jewel Heart te vinden zijn. Van de ene kant dwingen ze bewondering en ontzag af vanwege de enorme inspanningen die deze individuen hebben gedaan om de verlichte staat te bereiken. Maar ze laten ook een geleidelijke ontwikkeling naar dat resultaat zien. Deze mensen werden niet als boeddha geboren. Milarepa had zelfs een valse start. Hij schoolde zich in zwarte magie. Daarmee stortte hij familieleden in de afgrond die hemzelf en zijn moeder tot de bedelstaf hadden gebracht. Desondanks wist hij in datzelfde leven de verlichting te bereiken. Dat is ook precies de reden waarom het lezen van biografieën van belangrijke meesters wordt aanbevolen: ze laten zien dat de weg naar de verlichting een begaanbaar pad is, dat al door menigeen is afgelegd.
Het goede van Oost en West
Het lezen van dit soort traditionele biografieën is vaak even wennen. Westerse biografieën hebben meestal veel aandacht voor de precieze context, de omstandigheden waarin iemand leefde. Met name de relaties en contacten die de persoon met anderen onderhield. De plot, het verhaal als zodanig, is een belangrijke succesfactor. En men probeert zo goed mogelijk door te dringen tot het gevoelsleven van de persoon in kwestie. In boeddhistische biografieën is die ‘human interest’ van minder belang, net zomin als een spannende plot.
Maar gelukkig zijn juist in de afgelopen decennia steeds meer biografieën verschenen die het goede van het Oosten en het Westen combineren. Een schitterend voorbeeld hiervan is Born in Tibet van Chögyam Trungpa. Het verhaalt over de jonge jaren van Trungpa Rinpoche als gereïncarneerde lama (tulku). Het schetst aanvankelijk een rijk beeld van het leven van een tulku in de traditionele Tibetaanse samenleving. Maar het wordt gaandeweg steeds meer een thriller als de Chinezen het land bezetten. Ze vernietigen de kloosters en gaan religieuze leiders vervolgen. Trungpa Rinpoche moet vluchten. Na vele omwegen en ontberingen weet hij op het nippertje naar India te ontsnappen.
Door Constantijn Koopman
Kijk voor meer informatie over het lenen van boeken en voor de catalogus op de pagina van de bibliotheek van Jewel Heart.